De cirkel sluiten – en de levenscyclus van armaturen verlengen
Het concept van het opnieuw gebruiken van oude armaturen om materiaal en energie te besparen wordt steeds populairder. Om weer opnieuw te kunnen stralen heeft een verouderd armatuur soms alleen maar wat liefdevolle verzorging en technische vaardigheden nodig. We ontmoetten Emma Hallman, Mathilda Holl en Andreas Ekslätt, het team achter ReLight bij Fagerhult, om te praten over de uitdagingen die gepaard gaan bij het vinden van oplossingen om oude armaturen naar de toekomst te voeren.
Bij Fagerhult beïnvloedt een diepgewortelde innovatiecultuur alle aspecten van het werk. Dit komt mogelijk voort uit de mentaliteit van oprichter Bertil Svensson om problemen op te lossen met soms kleine middelen - en nieuwsgierigheid en toewijding. In tegenstelling tot nu was duurzaamheid toen echt geen modewoord. Het bewust gebruiken van onze middelen en het streven naar een hoge kwaliteit zijn echter altijd hoekstenen geweest voor Fagerhult. Vandaag de dag heeft een nieuwe focus op circulariteit ons aangespoord om ons denken uit te dagen en ons bewust gemaakt van het vinden van duurzame oplossingen.
De afdeling Bespoke Lighting Solutions (BLS) van Fagerhult ontwikkelt al vele jaren unieke armaturen en aangepaste oplossingen. Dus het opknappen en bijwerken van oude armaturen is niet onbekend voor ons. Maar de ambitie om oude armaturen opnieuw te gebruiken en te herbouwen om de klimaatimpact te verminderen is in de loop der tijd wel toegenomen. In dit proces worden het ontwerp en de technologie van gisteren bijgewerkt tot de vooruitgang van vandaag om te voldoen aan de eisen van morgen.
“We willen de keuze voor hergebruik van armaturen meer toegankelijk maken. We hebben voor veel armaturen complete standaardkits die je min of meer uit voorraad kunt bestellen. We analyseren nieuwe aanvragen en ontwerpoplossingen grondig op basis van onze kernideeën over lichtcomfort en hoge kwaliteit. We zijn ons proces voortdurend aan het verfijnen, met de wens om zoveel mogelijk hergebruik mogelijk te maken.” Emma Hallman, Business Development Manager
ReLight uw oude armaturen
Voor het ReLight-team van Fagerhult bestaan er geen ongebruikelijke vragen of onmogelijke oplossingen. Dagelijks behandelen ze vragen uit de markten van Fagerhult over speciaal ontwikkelde verlichtingsoplossingen voor projecten. Het is een complex proces, maar gedurende die tijd hebben ze geleerd dat sommige projecten ideaal zijn voor het hergebruik van oude armaturen in plaats van te investeren in nieuwe.
“Voor ons vormen de kwaliteit van het armatuur op het gebied van verlichtingscomfort, veiligheid en esthetiek de kern van elk ReLight-project. We berekenen ook grondig of - en hoeveel - we de totale klimaatimpact van het armatuur gedurende de levenscyclus kunnen verminderen. Als aan al deze eisen is voldaan, beginnen we met het ontwikkelen en ontwerpen van een nieuwe kit”, zegt Emma Hallman.
Binnen ReLight hebben we de uitgesproken wilskracht om materialen en energie te besparen en een milieu-inspanning te leveren door de armaturen te moderniseren. Niet alle oude armaturen gaan echter eeuwig mee; sommige zijn verouderd en dan is het beter om te recyclen dan te refurbishen.
“Voor ons vormen de kwaliteiten van de armatuur op het gebied van lichtcomfort, veiligheid en esthetiek de kern van elk ReLight-project. Op verzoek berekenen we ook of – en hoeveel – we de totale klimaatimpact van de armatuur gedurende de hele levenscyclus kunnen verminderen”, zegt Emma Hallman.
Bij Fagerhult zijn veiligheid en kwaliteit de rode draad die alle producten combineren. En ReLight is daarop geen uitzondering. Gedurende het proces zijn CE-markering en testen cruciale factoren.
"Om de algehele kwaliteit te garanderen, wordt de vernieuwde armatuur vóór levering volledig CE-gemarkeerd. We willen ook de installatie ter plaatse zowel soepel als snel laten verlopen, en de nieuwe kit benadert een complete armatuur zo dicht mogelijk”, zegt Andreas Ekslätt.
TEKST LINDA KARLSSON
FOTO BJÖRN CEDER
Wilt u uw verlichtingsoplossing beoordelen?
Moet u uw bestaande verlichtingsoplossing moderniseren, vervangen of opnieuw opzetten? Of wilt u misschien meer weten over hoe een ReLight-project wordt uitgevoerd? Lees meer over ReLight en aarzel niet om contact op te nemen met uw lokale verkoopkantoor voor advies en meer informatie.
Meer lezenGerelateerd nieuws
Als materiaal ertoe doet – Wrapped komt met een nieuwe kijk op duurzame verlichting
In een wereld waar elke gram materiaal en elke gram koolstofdioxide telt, duikt Wrapped op niet als een gewoon armatuur – maar als een statement. Het is Fagerhult's meest duurzame pendelarmatuur tot nu toe, en dat is niet per ongeluk zo gekomen. Elk detail, elke beslissing, elk materiaal werd gekozen met een duidelijk plan. Duurzaamheid begint vaak met een eenvoudige vraag: Waar is het van gemaakt? Voor Wrapped is het antwoord een trio materialen die elk hun eigen milieuverhaal met zich meedragen. Massief karton: een vertrouwde vriend Bij Fagerhult vond het eerste gebruik van massief karton in 2021 plaats met Multilume Re:Think. Maar voor Wrapped zijn we nog een stapje verder gegaan. Het materiaal bestaat uit een drielaagse constructie met een 100% gerecyclede kern, een hernieuwbare FSC-gecertificeerde toplaag en een dunne beschermende plastic folie. Een materiaal dat dus al voor 65% gerecycled is – en een 89% lagere CO₂-uitstoot heeft dan nieuw geëxtrudeerd aluminium. Fotogalerij: Massief karton Wrapped is gemaakt van biologisch massief karton, gerecycled aluminium en post-consumer gerecycled plastic. Plastic opnieuw vormgeven Plastic wordt vaak genoemd in gesprekken over duurzaamheid. Maar niet alle plastic wordt op dezelfde manier gemaakt. Wrapped gebruikt gerecycled consumentenplastic: het soort plastic dat al eerder een leven heeft geleid, misschien als shampoofles of voedselcontainer. Pre-consumer plastic daarentegen is anders, omdat het nooit eerder in de schappen heeft gestaan. Citaat: Josefin Carlsson Aluminium met een verleden Aan de binnenkant van Wrapped zitten twee structurele onderdelen die zijn gemaakt van 100% post-consumer gerecycled aluminium. Ook dit materiaal maakt deel uit van een circulaire infrastructuur – en heeft misschien ooit wel deel uitgemaakt van een Notor armatuur. In vergelijking met nieuw aluminium vermindert deze keuze de uitstoot met 83%. Ontworpen met minder - gemaakt om lang mee te gaan Duurzaamheid gaat echter niet alleen over wat je gebruikt - maar ook over hoeveel. Met slechts 900 mm is Wrapped korter dan een conventioneel pendelarmatuur van 1200 mm. Alleen al die vermindering van de afmetingen verlaagt de impact op het klimaat met 25%, zonder afbreuk te doen aan de verlichtingsprestaties van het armatuur. Josefin Carlsson vergelijkt de klimaatimpact van producten in het Fagerhult Experience Centre in Habo. Om de impact van Wrapped te begrijpen, helpt het om te kijken waar we vandaan komen. In 2021 had Notor 65, gemaakt van nieuw aluminium, een klimaatimpact van 34 kg CO₂e. In 2024, met 75% gerecycled aluminium, was dat getal teruggebracht tot 25 kg CO₂e. En Wrapped komt nu uit op slechts ongeveer 12 kg CO₂e. "Dat is een derde van de oorspronkelijke Notor 65 en de helft van de huidige uitvoering, en een stille revolutie, gemeten in kilogrammen CO₂e," zegt Josefin Carlsson. Na een lange levensduur; die wordt geschat op 100.000 uur, is Wrapped klaar voor een al even duurzame exit. Door het ontwerp is het eenvoudig te demonteren, waarbij elk materiaal recyclebaar is en klaar voor een volgend hoofdstuk in de circulaire economie.
Nieuwe technologie en slimme regelingen wijzen de weg voor de buitenverlichting van de toekomst
Al het elektrische licht wordt geproduceerd door, en voor, ons mensen. Onderzoek concentreert zich nu op enkele belangrijke kwesties: verlichten we de buitenomgeving ten koste van andere soorten? En hoe kunnen we een veilige omgeving creëren, die in balans is met het ecosysteem en minimale lichtvervuiling veroorzaakt? Buitenverlichting verlengt de dag en is nodig om zekerheid, veiligheid en aantrekkelijke omgevingen te creëren, ook wanneer het donker is. Maar elk licht dat verkeerd is gericht, op het verkeerde tijdstip van de dag wordt gebruikt of geen doel dient, kan worden beschouwd als lichtvervuiling. Daarnaast is het verspilling van energie en kan het een negatieve invloed hebben op het menselijk welzijn en de habitats van dieren. “We zitten midden in een snelle ontwikkeling, waar de biodiversiteit gevaar loopt. Dit gebeurt grotendeels vanwege de mensen, en verlichting is een bijdragende factor. Sommige dieren worden door het licht aangetrokken en andere vermijden het juist, wat een onbalans in het ecosysteem kan creëren”, meent Henrik Sandqvist, Product and Application Manager Outdoor Lighting, bij Fagerhult. Henrik Sandqvist, Product and Application Manager Outdoor Lighting, bij Fagerhult Tegenwoordig zijn er maar enkele normen die vaststellen welke verlichting waar en wanneer moet worden gebruikt. Bioinclusive Lighting gaat over goed licht voor het welzijn van mensen en de stedelijke ontwikkeling, met een zo klein mogelijke impact op de biodiversiteit. “Als armatuurfabrikant zijn we ons ervan bewust dat we bijdragen aan het verhogen van de hoeveelheid licht. Maar juist daarom kunnen wij ook een deel van de oplossing zijn. We volgen de onderzoeken en de leidende normen en volgen degenen die meer weten dan wij. We willen voorop blijven lopen en bij onze productontwikkeling houden we altijd rekening met Bioinclusive Lighting. Ons armatuur Evolume 1 is ook gebruikt in een gezamenlijke studie met de Universiteit van Gävle en RISE. We werken graag samen met anderen aan het vinden van de oplossingen van de toekomst. Een donkerdere lichtomgeving Tegenwoordig kan ongeveer 80 procent van de wereldbevolking de sterrenhemel niet zien. De reden daarvoor is overbodig kunstlicht; strooilicht dat als een oranje vlek wordt weerkaatst in de lucht. Het fenomeen is moeilijk te meten, maar kan net als andere lichtvervuiling negatieve effecten hebben op mens, dier en milieu. “Net zoals we de lichten uitdoen als we een kamer verlaten, moeten we er ook voor zorgen dat de buitenverlichting wordt uitgeschakeld of gedimd als er geen mensen in de buurt zijn. Hierbij wordt het heel duidelijk dat het juiste licht, op de juiste plek en op het juiste moment een belangrijke rol speelt. Citaat Henrik Sandqvist Aangezien verlichting de habitats van soorten kan beïnvloeden, moet de verlichting meer rekening houden met het ecosysteem. Bij het vervangen of installeren van nieuwe verlichting is het belangrijk om je de vraag te stellen: Wat is het doel van de verlichting? Hoe beïnvloedt de verlichting het milieu, mensen, dieren en de natuur? “Ons uitgangspunt is dat alle verlichting een doel moet dienen, en het juiste karakter en de juiste kracht moet hebben. Het moet in hoeveelheid worden aangepast en alleen worden gericht op plekken waar het nodig is. Aangezien het karakter van het licht wordt geregeld door de spectrale verdeling, willen we licht in de lagere golflengten vermijden. De algemene aanbeveling is daarom om zo warm mogelijk licht te gebruiken. Annika Jägerbrand (Universiteit van Gävle), Maria Nilsson Tengelin (RISE) en Henrik Sandqvist (Fagerhult). Adaptieve verlichting kan ook de lichtintensiteit en spectrale verlichting aanpassen. En met tijd- en aanwezigheidsregeling krijg je verlichting exact wanneer dat nodig is. “Dit is niet nieuw en ook niet iets dat we vandaag oplossen. Maar het is een goede start om een lichtdesigner met een goede kennis van buitenverlichting in te schakelen, zij kijken naar het geheel wanneer ze een oplossing uitwerken. Wij blijven ons richten op het vinden van een inclusieve aanpak wanneer we verlichting creëren voor mensen die in balans is met het ecosysteem”, concludeert Henrik Sandqvist. Product in focus: Evolume De Evolume armatuurserie biedt een goed lichtcomfort en is nu verkrijgbaar met meer opties en kleurtemperaturen: 2700K, 2200K en PC Amber en met adaptief licht. Dit zorgt voor aanpassing van de intensiteit, golflengteverdeling en verdeling op basis van behoefte, tijd en aanwezigheid.